Quy trình sản xuất mắm nêm không đơn thuần chỉ là công đoạn trộn gia vị và ủ mắm. Mà đó là sự kết hợp tinh tế giữa kinh nghiệm truyền thống và nghệ thuật ẩm thực. Từ việc chọn lựa nguyên liệu tươi ngon, ướp muối tỉ mỉ cho đến công đoạn ủ chín trong thời gian dài. Mỗi bước đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo của người thợ làm mắm. Hãy cùng Hướng Dương khám phá hành trình kỳ diệu để tạo nên hương vị mắm nêm đặc trưng, đậm đà.
1. Quy trình sản xuất mắm nêm
Trên thị trường hiện nay có hai loại mắm nêm, loại nguyên con và loại xay nhuyễn. Tùy theo từng dòng sản phẩm, cách chuẩn bị nguyên liệu, ủ mắm và thời gian hoàn tất khác nhau.
Quy trình sản xuất mắm nêm dạng nguyên con
Sản xuất mắm nêm nguyên con là một quá trình tinh tế, đòi hỏi sự tỉ mỉ trong từng chi tiết để đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt được hương vị thơm ngon đặc trưng. Dưới đây là các bước chi tiết của quy trình sản xuất mắm nêm nguyên con:
Nguyên liệu chuẩn bị và các bước sơ chế trong quy trình sản xuất mắm nêm
Lựa chọn các loại cá cơm, cá sơn đỏ với những con cá tươi ngon. Sau đó rửa sạch để loại bỏ tạp chất, bụi bẩn rồi để ráo nước.
Tiếp đến là bạn cần nhúng khoảng ⅓ số cá vào nước muối bão hòa, khuấy nhẹ khoảng vài phút rồi vớt cá ra, để ráo nước. Sau đó đem số cá đã nhúng muối này đi phơi héo khoảng 4-5 tiếng dưới ánh nắng.
⅔ số cá còn lại sẽ thực hiện quy trình đập dầm nhẹ để tăng cường sự hấp thụ gia vị trong quá trình ủ.
Quy trình sản xuất mắm nêm: Trộn gia vị và ủ mắm
Các bạn cần trộn đều tất cả cá (loại phơi héo và loại dập mình) với nhau. Sau đó cho thêm các loại gia vị, gồm: 20% muối, 2% đường cát, và 3% thính gạo vào rồi trộn đều lên.
Tiếp đến cho hỗn hợp cá và gia vị vào lọ, gài chặt để cá không nổi lên. Lưu ý là cần đậy kín nắp để tránh không khí lọt vào, ngăn ngừa cá bị sình để quá trình ủ cá thành công.
Sau hai ngày thì bạn rút hết nước từ lọ ra. Sau đó ém nhẹ để cá chìm xuống, rồi đổ nước vừa rút ra lên trên mặt cá. Lúc này, bạn cần để yên trong khoảng 20-25 ngày để ủ chín cá. Khi này, mắm nêm sẽ chín và có thể ăn được.
Thêm chất bảo quản để kéo dài thời gian sử dụng và giữ độ ngon của mắm nêm
Nếu muốn bảo quản mắm nêm lâu dài mà không giảm hương vị thì bạn cần thêm vào 0,1% benzoat natri khi mắm đã chín. Đây là chất chống nấm mốc, nấm men, và xạ khuẩn, giúp ngăn chặn sự chuyển hóa tiếp diễn của các chất trong mắm.
Quy trình sản xuất mắm nêm dạng nhuyễn
Để làm mắm nêm nhuyễn, bạn vẫn cần chọn các nguyên liệu như cá trích, cá nục và cá liệt. Sau khi cá được rửa sạch và để ráo, chúng sẽ được xay nhuyễn và ướp muối với tỉ lệ 20% so với khối lượng cá.
Hỗn hợp cá và muối này sẽ được cho vào hũ hoặc lọ, không cần gài nén như mắm cái nguyên con. Mỗi ngày, hỗn hợp này cần được khuấy đảo đều và phơi nắng để hỗ trợ quá trình lên men tốt hơn. Sau khoảng 20-30 ngày, mắm sẽ chín và sẵn sàng để sử dụng. Vậy là kết thúc quy trình sản xuất mắm nêm dạng xay nhuyễn.
2. Cách làm và những món ăn ngon cùng mắm nêm
Trước khi ăn 1-2 ngày, các bạn nên thêm vào mắm nêm các gia vị như gừng, ớt, tỏi, và dứa chín băm nhỏ. Những nguyên liệu này không chỉ giúp tăng hương vị cho mắm mà còn có tác dụng diệt các vi khuẩn lạ. Từ đó đảm bảo an toàn thực phẩm và độ ngon miệng từ quy trình sản xuất mắm nêm đạt chất lượng.
Cách pha chế mắm nêm ngon
- Nguyên liệu cần chuẩn bị: Nước mắm, ớt, tỏi, chanh, khóm, sả (nếu có)
- Pha nước mắm chua ngọt: Trộn nước lạnh, đường, mắm, và dấm theo tỉ lệ 4:2:2:1 trong một tô lớn để tạo thành nước cốt rồi khuấy đều lên cho tan đường hoàn toàn.
- Thêm gia vị: Thêm ớt (cắt nhỏ hoặc xắt lát), tỏi (băm nhỏ), chanh (cắt lát hoặc vắt nước), khóm, và sả (nếu sử dụng) vào nước cốt. Bạn cũng có thể thêm các loại gia vị khác như hành tây, lá mùi, lá lốt tùy theo sở thích.
- Điều chỉnh vị mắm nêm: Sau khi đã thêm tất cả các gia vị, hãy thêm mắm nêm nguyên chất từ từ vào hỗn hợp, khuấy đều để mắm nêm tan và hòa quyện với các gia vị khác.
- Kiểm tra và điều chỉnh vị mắm nêm: Nếm thử và điều chỉnh vị mắm nêm theo sở thích của gia đình. Bạn có thể thêm mắm nêm hoặc các thành phần khác nếu cần thiết để đạt được hương vị hoàn hảo.
- Sử dụng và bảo quản: Sau khi đã điều chỉnh vị mắm nêm, bạn có thể sử dụng ngay hoặc bảo quản trong tủ lạnh để dùng dần.
Những món ăn sẽ ngon hơn nếu dùng kèm mắm nêm
- Bún mắm nêm là món ăn đầu tiên không thể không nhắc đến khi nói về mắm nêm. Bắt nguồn từ dải đất miền Trung, món ăn này mang đậm hương vị thơm ngon, đậm đà nhờ vào bàn tay tài hoa của người dân nơi đây. Ở Đà Nẵng, món bún mắm nêm được biến tấu theo nhiều cách khác nhau để phù hợp với sở thích của từng khu vực, nhưng điểm chung vẫn nằm ở cách pha chế nước mắm tuyệt hảo.
- Cá tai tượng rán giòn ăn kèm mắm nêm: Đối với nhiều người dân Bắc, món cá tai tượng rán giòn ăn kèm mắm nêm có thể còn lạ lẫm, nhưng đây lại là đặc sản khó bỏ qua khi du lịch miền trong. Cá tai tượng với thịt thơm ngon tự nhiên, được chiên xù giòn rụm, sau đó rưới lên mắm nêm vừa ăn. Nhiều nơi còn trộn thêm mỡ hành béo ngậy để tăng thêm hương vị. Món ăn sẽ thêm phần hấp dẫn khi ăn kèm với bún lá và rau sống.
- Bánh tráng cuốn thịt heo: Đây là món ăn phổ biến ở nhiều tỉnh thành Việt Nam. Độ béo của thịt heo hòa quyện với bún và rau sống, chấm cùng bát mắm nêm pha mặn ngọt vừa đủ tạo nên sự kết hợp hoàn hảo. Trong những ngày nắng nóng, món ăn này giúp giải ngấy và không gây cảm giác nặng bụng.
- Bánh hỏi lòng heo kèm mắm nêm là món ăn kết hợp tuyệt vời giữa bánh hỏi được bôi mỡ hành và lòng heo thái mỏng. Cuộn bánh hỏi với lòng heo, các loại rau sống, dứa, chuối, khế và chấm với mắm nêm pha chế từ đường, chanh, ớt, tỏi băm nhuyễn. Món ăn này đặc biệt được ưa chuộng vào những ngày trời mưa rả rích, mang đến hương vị tuyệt hảo cho bữa ăn.
Vậy là bạn đã cùng Hướng Dương khám phá sơ qua quy trình sản xuất mắm nêm. Thực phẩm Hướng Dương hiện là đơn vị sản xuất, gia công và phân phối các loại mắm được nhiều đại lý, khách hàng sỉ và lẻ hài lòng. Để khám phá chi tiết hơn về cách làm mắm nêm thì bạn hãy đến trực tiếp tại xưởng sản xuất ở địa chỉ 56 Kha Vạn Cân, Khu Phố 3, Phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức. Hoặc gọi vào Hotline: 0978.899.126 nếu cần giải đáp thắc mắc.
Xem thêm:
Cách làm mắm tôm chua Huế chuẩn vị, đơn giản tại nhà